Czasy przeszłe w hiszpańskim - jak się ich nauczyć?

Dla osób początkowo zafascynowanych językiem hiszpańskim czas przeszły może być swoistym kubłem zimnej wody. Nie oszukujmy się - w języku polskim mamy jeden taki czas, a w hiszpańskim... cztery. Jak ułatwić sobie ich naukę? Okazuje się, że istnieje prosty sposób na ich zrozumienie. Jaki? Zapraszamy do lektury.

Czasy przeszłe w hiszpańskim - co warto wiedzieć?

Zacznijmy od tego, że hiszpańskie czasy przeszłe można podzielić na dwie grupy: proste i złożone. Do tych pierwszych zaliczamy Pretérito Indefinido i Pretérito Imperfecto. Z kolei do czasów złożonych zalicza się Pretérito Perfecto i Pretérito Pluscuamperfecto. W języku hiszpańskim mamy też tryby: dokonany i niedokonany. Wszystkie te czasy (poza Pretérito Imperfecto) należą do trybu dokonanego.

1. Na początek... czas Pretérito Indefinido

Jest to czas, którym określa się zdarzenia, które miały miejsce w przeszłości i nie mają związku z teraźniejszością. Z jego pomocą można relacjonować zdarzenia z przeszłości, opisywać wydarzenia, które następują po sobie w przeszłości, a także mówić o dokonanych czynnościach, które powtarzały się w przeszłości.

Zdania w tym czasie tworzymy poprzez odpowiednie użycie czasownika regularnego (zgodnie z zasadą koniugacji) lub nieregularnego. Dodatkowo stosujemy tu określniki czasu, takie jak:

- ayer (wczoraj)
- anteayer (przedwczoraj)
- en mayo (w maju)
- de repente (nagle)
- en 1970 (w 1970).

Oto przykłady zdań powstałych w tym czasie:

Se mudaron hace dos meses. – Przeprowadzili się dwa miesiące temu.
La niña nació hace un par de horas. – Dziewczynka urodziła się kilka godzin temu.
¿En qué año se descubrió América? – Którego roku odkryto Amerykę?

2. Ciąg dalszy, czyli Pretérito Imperfecto

Jest to czas przeszły niedokonany. Używa się go, by opisać czynności trwające długo lub mające miejsce w przeszłości. Za pomocą czasu można też opisywać zwyczaje oraz czynności przeszłe, które jeszcze nie miały końca, a także te, które mają charakter zwyczajowy i doprowadziły do określonych następstw mających swoje skutki w obecnym momencie.

Jak zbudowany jest czas Pretérito Imperfecto? Tak jak w poprzednim czasie, tworzymy go z podmiotu, a także czasownika regularnego bądź nieregularnego. W pierwszym przypadku należy dodać odpowiednią końcówkę do czasownika, a w drugim... no cóż, nauczyć się słówek na pamięć.

Typowe określenia dla tego czasu to:

- siempre (zawsze),
- siempre que (zawsze gdy),
- durante (w czasie, podczas, w trakcie)
- antes (wcześniej – do tej pory)
- mientras (podczas gdy)
- a menudo (często)
- todos los días (codziennie)
- de pequeño (gdy byłem mały).

Przykład zdania w tym czasie:

Todos los días iba a su chiringuito favorito a tomar un café. – Codziennie chodził do swojego ulubionego baru na plaży na kawę.
De pequeña jugaba solamente con las muñecas. – Jako mała dziewczynka bawiła się wyłącznie lalkami.

3. Odsłona trzecia, czyli czas Pretérito Perfecto

Czas Pretérito Perfecto to czas przeszły dokonany złożony. Używa się go po to, by wyrazić czynności, które miały miejsce w niedalekiej przeszłości, a także mają wpływ na teraźniejszość.

Jak zbudowany jest ten czas? Tworzymy go poprzez odmianę czasownika pomocniczego haber (tak jak w czasie teraźniejszym) i dodając do niego imiesłów czasownika głównego wraz z końcówką ado (czasowniki I grupy) lub ido (czasowniki II i III grupy).

W efekcie powstają następujące zdania:

¿Has visto mías gafas? – Widziałeś moje okulary?
Mi vecina se hacaído de la escalera esta mañana, pero no le ha pasado nada. – Moja sąsiadka spadła dziś rano ze schodów, ale nic się jej nie stało.
¿Por qué lo habéis hecho? – Dlaczego to zrobiliście?

4. Na koniec czas Pretérito Pluscuamperfecto

Jeśli już przeszliście czasy przeszłe hiszpańskie, to mamy dla Was dobrą wiadomość - jest to czas dla osób, które chcą uczyć się języka na wyższych poziomach.

Czasu tego używa się do wyrażania czynności przeszłych, które są już dokonane. Co ważne, można go używać zarówno w zdaniu złożonym, jak i pojedynczym. Konstrukcja zdania w tym czasie wygląda następująco:

(Podmiot) + Pretérito imperfecto de HABER + Participio Pasado + dopełnienie.

Pretérito Imperfecto de HABER to czasownik posiłkowy Haber odmieniany w czasie Preterito Imperfecto.

Z kolei Participio Pasado to imiesłów bierny danego czasownika opisujący akcję, którą chcemy wyrazić w zdaniu.

Oto przykłady zdań w tym czasie:

Ana me confesó que no había terminado ninguna escuela. - Ania wyznała mi, że nie skończyła żadnej szkoły.
Leí lo que me habías escrito. - Przeczytałem to, co mi napisałeś.

Jak widać, czasy przeszłe hiszpańskie są skomplikowane, ale gdy się już ich nauczymy, będziemy mogli płynnie porozumiewać się w tym języku.