Język angielski z pewnością ma swoją gramatyczną specyfikę, ale jedno jest pewne - dodawanie afiksów, czyli tzw. prefixes (przedrostków) i suffixes (przyrostków) jest dosyć proste. Jak sama nazwa wskazuje, te pierwsze znajduje się przed danym słowem, a te drugie tuż za nim, tworząc z nich jednolite wyrażenie.
Przedrostki angielskie dodaje się przed słowem bazowym. Niektóre z nich mogą - mówiąc obrazowo - zmieniać o 180 stopni znaczenie słowa bazowego. Przykładem jest tu słynne happy i unhappy, czyli szczęśliwy i nieszczęśliwy. Oczywiście przedrostków w języku angielskim jest znacznie więcej, ale o nich później.
W przypadku przyrostków mamy do czynienia z członami, które są dodawane "od tyłu" do słowa bazowego. Niektóre z nich mogą nawet zmienić część mowy z przymiotnika na rzeczownik. Tak jest w przypadku przyrostka "-ness", za pomocą którego możemy uzyskać słowo European-ness - czyli Europejskość. Tak jak w przypadku przedrostków, język angielski posiada w swym bogactwie mnóstwo przyrostków.
- Przedrostek Un - oznaczający przeciwieństwo lub wskazujący brak czegoś np. unreal - nierealny;
- Przedrostek Re - oznaczający powtórzenie czegoś lub też cofnięcie się do określonego stanu np. return - powrócić;
- Przedrostek Pre - oznaczający, że coś dzieje się przed innym zdarzeniem: prejustice - uprzedzenie;
- Przedrostek Dis - oznaczający przeciwieństwo czegoś: np. disslegal - nielegalny, zdelegalizowany;
- Przedrostek Mis - oznaczający, że coś jest złe lub niewłaściwe: np. mislead - wprowadzać w błąd;
- Przedrostek Over - oznaczający nadmiar czegoś lub bycie ponad czymś: np. overrated - przereklamowany;
- Przedrostek Under - oznaczający, że coś jest niewystarczające, albo poniżej określonej normy: np. underscore - podkreślać;
- Przedrostek Inter - oznaczający, że coś jest pomiędzy lub wśród czegoś: np. interstellar - międzygwiezdny;
- Przedrostek Intra - oznaczający, że coś jej wewnątrz czegoś: np. intra-articular - śródstawowy;
- Przedrostek Post - oznaczający, że coś dzieje się po określonym zdarzeniu: np. post-apocalyptic - postapokaliptyczny.
Przedrostki angielskie możemy również dzielić na pozytywne i negatywne. Do tych pierwszych zaliczamy m.in.:
- Przedrostek Pro - oznaczający coś, co się promuje lub jest postępem. Przykładem słowa z takim przedrostkiem jest przymiotnik professional, czyli profesjonalny;
- Przedrostek Super - oznaczający coś, co jest na najwyższym poziomie np. superhuman, czyli superczłowiek, nadczłowiek.
Powyższe przedrostki jednoznacznie kojarzą się w sposób pozytywny, ale niektóre przedrostki w języku angielskim mają też nacechowanie przeciwne, czyli negatywne.
- non, który po połączeniu ze słowem stop (nonstop) oznacza coś, co nie ma końca,
- anti, który po połączeniu ze słowem biotic (antibiotic) oznacza po prostu antybiotyk.
W języku angielskim wyróżniamy również przedrostek dis, który oznacza przeciwieństwo i negację np. dishonor, czyli niehonorowy.
Przyrostki angielskie stawia się na samym końcu słowa. Oto przykłady kilku często spotykanych przyrostków:
-ly, który sprawia, że przymiotnik staje się przysłówkiem (np. fastly - szybko),
-ness, dzięki któremu uzyskujemy z przymiotnika rzeczownik, (np. calmness - spokój),
-able, dzięki któremu przemieniamy rzeczownik w przymiotnik (np. capable - zdolny),
-ment, który zmienia przymiotnik w rzeczownik (np. impovement - poprawa),
-tion, który zmienia słowo w rzeczownik (np. negation - negacja),
-er, dzięki któremu uzyskukemy rzeczownik lub przymiotnik (np. speaker - mówca),
-est, dzięki któremu uzyskujemy 3 stopień przymiotnika (np. happiest - najszczęśliwszy),
-ful, dzięki któremu uzyskujemy przymiotnik (np. faithful - pełen wiary),
-less, dzięki któremu konwertujemy rzeczownik w przymiotnik (np. fearless - nieustraszony),
-ism, dzięki któremu powstaje rzeczownik (np. humanism - humanizm).
Niektóre przedrostki w języku angielskim stosuje się przed datami. Dzięki temu łatwiej ocenić lub określić kontekst czasowy, w którym dane wydarzenie miało miejsce. Do takich należą:
- pre-, czyli przed, który określa coś, co wydarzyło się przed konkretnym wydarzeniem (np. prehistoric - prehistoryczny). Jego przeciwieństwem jest post-, czyli po. Przedrostek ten umiejscawia się wówczas, gdy chcemy opisać czasy, które miały miejsce po konkretnych wydarzeniach (np. postapocaliptyc, czyli po apokalipsie).
Niektóre przedrostki określają też późniejszy okres w danej jednostce czasu. Jednym z nich jest late-, za pomocą którego można opisać np. późne lata 80. (late 1980s).
Jak widać, zarówno przyrostki angielskie, jak i przedrostki, mogą kompletnie zmienić znaczenie wymawianych słów. Przyrostki w angielskim odgrywają ważną rolę, ale trzeba też pamiętać, że Anglicy często stosują uproszczenia tych części zdania. Jeśli chcecie zapoznać się z naszą ofertą językową i dowiedzieć się czegoś więcej nie tylko na temat przyrostków i przedrostków, ale też wielu innych istotnych kwestii, to serdecznie zapraszamy do nas na kursy języka angielskiego oraz na naszego firmowego bloga.